ჩუნჩხა
არის ჯავახეთს სოფელი ,
ჩემი გულისთქმა ჩუნჩხა,
მოყვრისთვის კარგის მყოფელი,
მტერთათვის ავი კრუნჩხვა.

მშენებელი და ქვითხურო,
მშვილდად რომ ჭიმავს წარსულს,
თან გამუდმებით კითხულობს,
შვილებს სოფლიდან წასულს.

დაუდევრობა ქართველებს,
დასაბამიდან მოგვდგამს,
ამიტომ ბევრჯერ გათელეს,
ჩვენი ამაყი მოდგმა.

მიკვირს ჯავახი ქართველი,
რად ტოვებს ეზო–კარებს,
თვალში აკლდება ნათელი,
ძვირფას მშობლიურ მხარეს.

სოფელო ,ჩემთვის არწივო,
შენი მთა–ველის დამთმობს,
ბედმა ჰკრას , მუხლმა გაწიროს,
და უღალატოს სატრფომ.

მელის ჯავახეთს მართლაც და,
სიყრმის აკვანი ჩუნჩხა,
შვილებს რომ მხრებში მართავდა,
და მტრებს უვლიდა კრუნჩხვად.

სოფელი ჩუნჩხა ახლო წარსულიდან

სოფელი ჩუნჩხა ახლო წარსულიდან .
‘’დიდი წარსულის მქონე ხარ, ჩაექვითკირე ამ ჩემს გულს,
მეტყვი ყველაფერს , რაც იცი გამიხსნი გულსა დადაღულს,
სანაცვლოდ მოგეფერები ,დაღლილს ,დატანჯულს, გათანგულს,
რითმის კონებით აკინძულს მოგიძღვნი ლექსის თაიგულს.
ვამაყობ ,რომ შეგხებია,წმინდა ნინოს და დავითის ტერფი,
ნუ დამძრახავ ჯავახეთო,მიყვარხარ და გეტრფი,
დედის აჩრდილს უკან დავდევ, მის ნატერფალს ვეტრფი,
მამა–პაპის საფლავებს და მათ ნაფუძარს ვეტრფი.,,
ესნაწყვეტია ერთი ჯავახი კაცის გამოუქვეყნებელი ლექსისა,
რომელიც მან თავის მშობლიურ ჯავახეთს მიუძღვნა.
სამშობლოს სიყვარული ხომ ყოველიქართველისათვის უმაღლესი გრძნობაა,სწორედ ამ გრძნობამ მიბიძგა დავწერო პატარა სტატია ჩემს მშობლიურ სოფელზე.
მდინარე თაფარავნის მარცხენა სანაპიროზე, უბერებელი ხერთვისის ციხის ცოტა ზევით,მაღალ ქარაფებზე მდებარეობს საქართველოს ისტორიის სიღრმიდან
აღმოცენებული ,მრავალჭირგამოვლილი სოფელი ჩუნჩხა.
სოფელი ჩუნჩხა მოიხსენიება XI საუკუნიდან.იმ დროს როცა მთელი საქართველოს
აღორძინება და გაერთიანება დაიწყო. დავით აღმაშენებლის მეფობის დროს დაიწყო.
კლდეში გამოიკვეთა ციხე –ქალაქი ვარძია და სამხრეთ საქართველო განვითარებულ ცენტრად ითვლებოდა.
ბევრი ჭირ–ვარამი გამოიარა სამხრეთ საქართველომ და მათ შორის ჩემმა სოფელმა.
ჩუნჩხა ბევრჯერ გადაშენდა და ხელახლა აშენდა,ამის ნათელი ფაქტი ჩემი სოფლის ტერიტორიაზე არსებული ისტორიის ნაკვალევია . შვიდი ნასოფლარი თავისი სალოცავებითა და საფლავებით,ეკლესიებითა და ქვაზე გამოსახული სხვადასხვა ხატებით ,აქ ხომ ყოველი ქვა ისტორიული ღირსებისაა.
რა შიშით უცხოვრია ჩვენს წინაპარს ამ მიწაზე, მაგრამ ქართველი კაცის სიყვარულს
ქართული მიწისადმი მაინც თავისი გაუტანია და არ გადაშენებულა .
ჩვენს წინაპარს ჰქონდა ღრმა რწმენა ღმერთისადმი და ამ რწმენამ გადაარჩინა იგი,
ამაზე მეტყველებს კლდეში ნაკვეთი სალოცავები.დღემდე არის თითქმის მიუვალ კლდეში წმინდა სალოცავი ,რომელსაც ,,ხატისთავს ,,ვეძახით .სოფელში
დღესაც ცხოვრობენ ხალხი , რომელნიც ამ სალოცავში დადიოდნენ, მაგრამ დროთა განმავლობაში ის კლდე ჩამოინგრა და ახლა იქ შესვლა შეუძლებელია .
სოფელ ჩუნჩხის არის მრავალი ნასოფლარი::,,კოშკი ,ნაისა,ოხერა ,ცხეკნელა[რომელიც ციხე კნელად იწოდებოდა ] ეს ნასოფლარები მეტყველებს ,რომ ჩუნჩხა ბევრჯერ დაცემულა და კვლავ ფეხზე დამდგარა .
Xix საუკუნემდე არსებული დასახლებების მხოლოდ ნანგრევებია ,ხოლო ამის შემდგომ აშენებული შენობები ადგილზეა . დღესაც ამაყად დგას და მოქმედებაშია xix საუკუნეში აშენებული წმინდა გიორგის სახელობის ეკლესია.
მტრის საბოლოო შემოსევა 1917 წლით არის დათარიღებული .ამ შემოსევამ მსხვერპლი კი გაიღო , მაგრამ როგორც ჩანს ნგრევა არ მოჰყოლია .
Xxსაუკუნის ორმოცდაათიან წლებში სოფელში აშენდა სოფლის არასრული საშუალო სკოლა .
ადამიანები ქმნიან ისტორიას და ჩუნჩხას მრავალი ღირსეული ადამიანი აღუზრდია ..ნიკო ლომსაძე იურიდიულ მეცნიერებათა დოქტორი,შოთა ლომსაძე ისტორიულ მეცნიერებათა დოქტქრი,ბორის ლომსაძე ბიოლოგიურ მეცნიერებათა დოქტორი, მსოფლიოში აღიარებული მეცნიერი გრიგოლ ბერიძე , ფილოლოგიურ მეცნიერებათა კანდიდატი ომარ ლონდარიძე და სამხედრო და საზოგადო მოღვაწეები .
70–იანი წლებიდან იწყება ჩუნჩხის მოსახლეობის მიგრაცია .ოთხმოციანი წლების ბოლოს საქართველოს მთავრობამ მიიღო გადაწყვეტილება ,რომლის თანახმადაც
სოფელში აშენებულ იქნა თანამედროვე ტიპის საცხოვრებელი სახლები ,სადაც ჩამოსახლებული იქნა ზემოაჭარის მოსახლეობის ნაწილი გაიხსნა ზოგადსაგანმანათლებლო საჯარო სკოლა.
კვლავ გაიხარა ძირძველმა მიწამ დღეს აქ ხელიხელჩაკიდებული ცხოვრობენ ,შრომობენ და მრავლდებიან აჭარლები დაჯავახები იმ ღრმა რწმენით ,რომ გაძლიერდება ჩვენი სამშობლო –საქართველო .გამრავლდება და გაიზრდება ჩემი სოფელი ჩუნჩხა ,რომელიც მრავალ საუკუნეებს დაითვლის კიდევ .
ღმერთი იყოს ჩვენი მფარველი.
,,სადაც უნდა წავიდე,
სადაც უნდავიარო,
ჩემი ჩუნჩხის სილამაზე,
ყველას გავუზიარო.
ჩემო ჩუნჩხა საყვარელო,
შენს მიწაზე ვიარო,
შენი ლხინი,მწუხარება,
მინდა გავიზიარო.,,
ლექსის ავტორია ,,დურმიშხან ქართველიშვილი,,

ნ.ბარათაშვილის ,,ბედი ქართლისა''

პროექტის  სახელწოდება.	ნ.ბარათაშვილის ,,ბედი ქართლისა’’
პროექტის მთავარი იდეა.	საქართველოსა და  რუსეთის  ურთიერთობა
პროექტის  აქტუალობა.	ნაწარმოებიდან  გამომდინარე პროექტის  მიზანია ბავშვებმა  მოიძიონ  და ქრონოლოგიურად  დაალაგონ  მნიშვნელოვანი საკითხები რაც ამ  ურთიერთობასთან  დაკავშირებით  შექმნილა.
პროექტისმიზანი.	ხანგრძლივი  ისტორიის  მანძილზე ქართული  მწერლობში შექმნილა მრავალი ნაწარმოები  რომელიც მოგვითხრობს საქართველოსა  და  რუსეთის ურთიერთობის  შესახებ. პროექტის  მიზანია ბავშვებმა  შეძლონ  უფრო მეტი  ინფორმაციის მოძიება ვიდრე ეს სასკოლო მასალას შეუძლია  ეს შემდგომში  დაეხმარება  მათ  აღწერონ  მთელი ის გზა რაც ამ ორმა ქვეყანამ  გაიარა.
მონაწილეთა  ასაკი	პროექტში  მონაწილეობენ  14–15 წლის  ბავშვები
ვადები/ხანგრძლივობა.	თემა  არის აქტუალური და მოითხოვს დიდ  ძალისხმევას  ამიტომ პროექტის ხანგრძლივობა  იქნება ერთი  კვირა ყოველდღიურად  შემოწმდება  ბავშვების  ნამუშევრები და  მივცემთ  მითითებას
მოსალოდნელი  შედეგები/პროდუქტები  რაც შეიძლება შეიქმნას.	პროექტის შედეგად  შეიქმნებასრულყოფილად აღწერილი საქართველოსა დარუსეთის  ურთიერთობის  ამსახველი  ჩანაწერი  თვალსაჩინოებებით,ისტორიული  თარიღებით  და  გეოგრაფიული მდებარეობის  აღწერით  , რაც  დაეხმარება ბავშვებს  უფრო  ნათელი წარმოდგენა  შეექმნას  აგრესორზე,რომლის აგრესიის  მოწმე  თვითონაც  გახდნენ.
პროექტისათვის  საჭირო  ძირითადი  რესურსები.	ძირითადი  რესურსებია . სახელმძღვანელო, საგაზეთო სტატიები,ინტერნეტში მოძიებული მასალები ,ისტორიისა და გეოგრაფიის ინტეგრირებით მოძიებული მასალები.
პროექტის მსვლელობა.	პროექტში მონაწილეობს ცხრა მოსწავლე  ერთი წარმართავს პროექტს  პირველად მოიძევენ  ლიტერატურაში  შექმნილ ნაქარმოებებს  შემგეგი  ნაბიჯი  იქნება ისტორიული  მასალების  მოძიება, მომდევნო ეტაპია  ინტერნეტის მეშვეობით მასალების  შეგროვება  საბოლოოდ  პროექტი წარედგინება  აუდიტორიას.
საგნებთან/საგნობრივ  ჯგუფებთან  /სასწავლო  გეგმასთან  კავშირი.	ისტორია–გეოგრაფია,ეროვნული  სასწავლო  გეგმის სტანდარტი;აუდიტორიის წინაშე  წარმოადგენენ არგუმენტირებულ ,სტატისტიკური  მონაცემებით დასაინფორმაციო  წყაროებიდან მოძიებულ  ინფორმაციით სრულყოფილ ტექსტს.
პროექტის ხელმძღვანელი;	მაია  პაპიძე
ხელმძღვანლის  ელ–ფოსტა	MAIAPAPIDZE5@GMAIL.COM